Co to jest raport BIK? Co to jest scoring? Jakie dane gromadzone są w BIK? Jak sprawdzić swoją historię w BIK? Jaki wpływ na kredyt hipoteczny ma historia kredytowa? Na te i inne pytania związane z kredytem mieszkaniowym odpowie w tym wpisie Honorata Skrzypek – ekspert kredytowy wyjaśni jak ta kwestia wygląda w praktyce.
Czym jest raport BIK
Zacząć należałoby od tego czym jest BIK. BIK to skrócona nazwa Biura Informacji Kredytowej, którego zadaniem jest gromadzenie danych o zobowiązaniach kredytowych klientów banków oraz innych instytucji udzielających kredytów lub pożyczek, po to, aby banki mogły łatwiej wymieniać się informacjami na temat klientów. Gromadzone są tu informacje dotyczące zobowiązań kredytowych – zarówno tych spłaconych, jak i tych, z którymi zalegasz lub uregulowałaś z opóźnieniem.
S jak Scoring
Na podstawie gromadzonych przez BIK danych, wydawana jest ocena punktowa – inaczej zwana scoringiem, która jest odzwierciedleniem naszej historii kredytowej. Im wyższa ocena, tym lepiej dla kredytobiorcy i tym mniejsze ryzyko dla banku. Co jest brane pod uwagę przy wydawaniu oceny punktowej?
- terminowość spłaty zobowiązań
- liczba zobowiązań
- liczba zapytań o kredyt
- wykorzystanie limitów kredytowych
W związku z powyższym, jeśli terminowo regulujesz swoje zobowiązania, nie masz kilku kredytów i nie składałaś zbyt wielu zapytań o kredyt, to Twoja ocena punktowa powinna być wysoka.
Jakie dane są gromadzone w BIK?
BIK gromadzi i udostępnia dane o historii kredytowej klientów banków oraz innych firm udzielających kredytów lub pożyczek. Biuro gromadzi informacje pozytywne, jak i negatywne. Są wśród nich oczywiście nasze dane osobowe, informacje na temat zaciągniętych zobowiązań, a także data zawarcia umowy kredytowej, okres jej trwania, wysokość rat oraz informacje o terminowości spłat rat.
Jak sprawdzić BIK?
Zastanawiasz się, jak sprawdzić swoją historię w BIK? Aby sprawdzić swoją historię, należy wejść bezpośrednio na stronę biura lub banku, w którym posiadasz konto osobiste. Niestety nie wszystkie banki udostępniają taką możliwość, wówczas skupić się należy na źródle czyli na stronie www.bik.pl.
Wystarczy, że zarejestrujesz się online i pobierzesz raport. Strona jest dość intuicyjna i poprowadzi Cię krok po kroku. Pojedynczy raport kosztuje 39 zł.
Dokument, który otrzymujesz jest bardzo czytelny. Możesz zobaczyć historię spłaty swoich zobowiązań, czy nie było spóźnień (nie o wszystkim zawsze pamiętamy), a jeśli były, to jakie. Sprawdzisz tam również swoją ocenę punktową. Upraszczając – raport BIKu pozwala Ci zobaczyć, jak wyglądasz w oczach banku.
Jaki wpływ na kredyt hipoteczny ma historia kredytowa
Kredyt hipoteczny jest szczególną formą kredytu, ponieważ w tej sytuacji bank zabezpiecza się na nieruchomości. W związku z tym, w momencie, gdy przestajesz spłacać swoje zobowiązanie, bank zajmuje nieruchomość i, przynajmniej w teorii, otrzymuje tym samym pełne pokrycie Twojego długu, a nierzadko nawet ze sporym zapasem. Dlatego nawet, gdy Twoja historia kredytowa nie jest idealna, część banków może przyznać Ci kredyt hipoteczny. Zupełnie inaczej jest w przypadku kredytów gotówkowych, gdzie raport z BIKu jest praktycznie jedyną formą „zabezpieczenia” dla banku. W przypadku kredytów gotówkowych, mając słabą historię kredytową, praktycznie nie masz szans na uzyskanie kredytu.
Wróćmy jednak do hipotek… Co jeśli Twoja historia kredytowa jest naprawdę zła?
Jak to w bankowości i finansach bywa – to zależy. Niemniej jednak można przyjąć, że kiedy występuje sporo zaległości w spłacie rat i do tego przekraczają one termin 30 dni, to w zasadzie nie masz możliwości uzyskania kredytu hipotecznego – pomimo tego, iż bank ma zabezpieczenie w postaci mieszkania lub domu.
Musimy pamiętać, że banki to nie agencje obrotu nieruchomościami, a instytucje finansowe. Zarabiają na odsetkach i wcale nie chcą zabierać Twojego lokum. Chcą jedynie, żebyś oddała im pożyczone pieniądze wraz z odsetkami. Warto nie zapominać o tym, że historia kredytowa to jeden z najważniejszych zasobów informacji, jakie bierze pod uwagę bank, podejmując decyzję w sprawie przyznania kredytu.
Brak historii kredytowej – co oznacza dla kredytobiorcy
Sam brak historii kredytowej nie przesądza o nieotrzymaniu kredytu, chociaż może bardzo utrudnić cały proces.
Jeśli posiadasz dobrą pracę, odpowiednie zarobki, a nie miałaś do tej pory żadnego zobowiązania, to w tej sytuacji zabezpieczenie hipoteczne ma znaczenie. Natomiast z całą pewnością dobra historia kredytowa jest lepsza niż brak historii kredytowej i w niektórych przypadkach może przeważyć na Twoją korzyść, dlatego jeśli planujesz zakup nieruchomości na kredyt to zadbaj o to, żeby zbudować pozytywną historię kredytową. Pamiętaj również, że nie zbudujesz historii kredytowej w jeden dzień – jest to proces długotrwały, dlatego warto pomyśleć o tym jak najwcześniej.
Jak zbudować dobrą historię kredytową?
Historia kredytowa to nic innego jak historia spłat Twoich zobowiązań, dlatego aby była pozytywna musisz te zobowiązania w ogóle posiadać, a następnie pozytywnie obsługiwać.
Przykładowe rodzaje zobowiązań, które pomogą Ci zbudować pozytywną historię kredytową:
- kredyt gotówkowy np. na zakup sprzętu
- limit w rachunku bieżącym
- karta kredytowa
4 przykazania przyszłego Kredytobiorcy:
- Terminowość spłat to absolutna podstawa. Nie zostawiaj spłaty raty na ostatni dzień. Zrób przelew kilka dni wcześniej, żeby nie było ryzyka nieprzewidzianych sytuacji lub weekendów, które wypadną „po drodze”.
- Z karty kredytowej lub limitów na koncie korzystaj okazjonalnie. Bank „nie lubi” klientów, którzy cały czas mają wykorzystane limity na 100%.
- Na historię kredytową również wpływa ilość zapytań o kredyt, dlatego staraj się je ograniczyć do niezbędnego minimum.
- Pozwól na przetwarzanie danych po wygaśnięciu zobowiązania. Dzięki temu w BIKu będą odnotowane pozytywne informacje na temat obsługi kredytów, które już spłaciłaś. Będzie to miało bezpośredni wpływ na Twoją ocenę.
Dbanie o historię kredytową
Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, myślę, że nie ma wątpliwości co do tego, że warto dbać o swoją historię kredytową. Jednak reasumując – czym skutkuje słaba historia kredytowa?
- gorszymi warunkami kredytu hipotecznego
- zniweczeniem Twojego marzenia dotyczącego zakupu wymarzonego mieszania lub domu
- odmową w ubieganiu się o inne kredyty niż hipoteczne
Negatywna historia kredytowa jest także przetwarzana przez BIK nawet przez 5 lat.
Podsumowanie
Posiadanie dobrego scoringu daje szansę nie tylko na brak problemów z uzyskaniem kredytu, ale przekłada się także na potencjalnie lepsze warunki kredytowe. Z drugiej strony słaby wynik punktowy, w powiązaniu z licznymi kredytami, może uniemożliwić otrzymanie kolejnego kredytu bez względu na rzeczywistą zdolność kredytową. O swoją historię kredytową warto zadbać najszybciej jak to możliwe, aby potem proces kredytowy przejść możliwie jak najsprawniej.